اگر مدام کارها را به تعویق میاندازید و در پیدا کردن بهانههای مختلف برای به موقع انجام ندادن کارها تبحر دارید، احتمالاً اهمالکار هستید.
البته همه ما گهگاه درگیر یک نوع تعلل در کار و به تاخیر انداختن آن هستیم اما این ویژگی در فرد اهمالکار به صورت مزمن درمیآید و تمام جنبههای زندگی او را تحت تاثیر قرار میدهد. همچنین پیامدهای منفی در زندگی کاری، تحصیلی، روابط و حتی سلامت فرد دارد.
ممکن است به اهمالکاری به عنوان یک خصیصه شخصیتی نگاه کنیم که تا حدودی نیز پندار درستی است. این ویژگی به خصایصی مثل وظیفهشناسی و احساس نظم مربوط میشود اما برای اکثر افراد با وظیفهشناسی و نظم پایین به تعویق انداختن کارها آسیبزننده و مشکل آفرین نیست. افرادی که اهمالکاری میکنند معمولاً دچار احساسات منفی مانند اضطراب و احساس گناه شده و شروع به سرزنش خود میکنند. به طور فعالانه زمان و انرژی ذهنی صرف اهمالکاری میکنند.
اهمالکاری هزینههای سنگینی دارد. علاوه بر هدر رفتن زمان و انرژی، از دست دادن موقعیتهای کاری و تحصیلی و مشکل در روابط گروهی و فردی در سلامت جسمی و روانی فرد نیز اثرات منفی دارد. پژوهشهای زیادی نشان دادهاند؛ دانشجویان اهمالکار بیشتر ضعف سیستم ایمنی، مشکلات گوارشی، بیخوابی و اضطراب را تجربه کردهاند.
اهمالکاری یک مشکل خودتنظیمی است که در محیطهای خانوادگی آموخته میشود. افراد اهمالکار به خودشون زیاد دروغ میگویند. جملاتی مثل این که" فردا با انرژی بیشتری انجامش میدم"، " من همیشه تحت فشار نتایج بهتری داشتم"، "خیلی چیز مهمی نیست". اما در واقع همه این جملات راههایی برای فرار از احساساتی مانند ترس از شکست میباشد.
با این که اهمیت یک کار را میدانیم، اما چرا باز اهمالکاری میکنیم؟ ما انسانها معمولاً پاداشهای فوری و لحظهای را به پاداشهای بلند مدت ترجیح میدهیم. ذهن ما براساس لذت بردن و کاستن از درد شکل گرفته است. پس با این که میدانیم انجام ندادن یک کار عواقب منفی در آینده دارد اما لذت لحظهای فیلم دیدن برای ما بسیار پررنگتر میشود. اهمالکاری دلایل پنهانی نیز میتواند داشته باشد که به سه دسته کلی تقسیم میشوند؛
ضعف در خودتنظیمی، ترس از شکست و موفق نشدن که بسیار با عامل کمالگرایی ارتباط دارد و افراد اهمالکار معمولاً درگیر کمالگرایی هستند. از ترس موفق نشدن ترجیح میدهند شروع نکنند. همچنین ممکن است اهمالکاری به دلیل ضعف در تصمیمگیری باشد. خوشبختانه از آنجا که اهمالکاری ویژگی اکتسابی است پس با تغییر عادات روزمره میتوان آن را از بین برد.
تست سنجش اهمالکاری تاکمن بهمنظور سنجش عادات رفتاری اهمالکارانه توسط تاکمن (1991) طراحی شده است. این مقیاس در مطالعه مقدماتی با 72 آیتم اجرا شد که بعد از تجزیه و تحلیل عاملی به 35 سوال کاهش یافت و در مرحله بعد به منظور رسیدن به یک مقیاس کوتاهتر به 16 سوال رسید. پاسخها در یک طیف لیکرت چهار گزینهای از «مطمئناً این چنین نیستم» تا «مطمئناً این چنین هستم» قرار گرفته است. این مقیاس مناسب پاسخگویی گروه سنی نوجوانان و بزرگسالان میباشد.
از ضعفهای این آزمون میتوان به این مورد اشاره کرد که پرسشنامه اهمالکاری تاکمن، با این که برای سنجش اهمالکاری تحصیلی طراحی شده است اما به طور اختصاصی این عامل را مورد سنجش قرار نمیدهد. همچنین استفاده از لیکرت چهار درجهای منجر به محدود شدن دامنه پاسخگویی شده و ضریب سازگاری درونی را با تغییر پذیری شکل ضعیفتر اهمالکاری، بالا میبرد.( به نقل از بشیر و گوپتا، 2019).