مقدمه 

مراقبت نوزاد با توجه به تغییرات رشدی در سه سال اول زندگی اولین گام والدین برای شروع فرزندپروری اصولی است. به دنیا آمدن کودک بخصوص اولین فرزند برای والدین تجربه‌ای متفاوت و نوین است و به آنها احساس معنادار بودن را القا می‌کند.. این والدین جدید به ارزیابی نگرش‌ها، باورها و رفتارهای خود می‌پردازند و آنها را در یک فرآیند خود تنظیمی، متناسب با نقش والد بودن ، دوباره شکل می‌دهند. پدر و مادر که تلاش می‌کنند تا بیشتر تمرکز خود را بر روی مراقبت از نوزاد بگذارند، همگام بارشد کودک، خود نیز تغییر می‌کنند و یاد می‌گیرند تا نیازهای کودک را در موقعیت‌ها و زمان‌های مختلف بشناسند و برطرف کنند. 

از عوامل موثر بر فرزند پروری «کیفیت خوب تطابق»(Goodness of Fit) است. مدل کیفیت خوب تطابق به تناسب خلق و خوی نوزاد (رفتارهای باثباتی که کودک از ابتدا از خود نشان می‌دهد و منشا زیستی دارد) با محیط فرزند پروری گفته می‌شود که موجب می‌شود کودک رفتار سازگارانه‌تری از خود نشان بدهد. نوزادان خلق‌وخوی منحصر به خودشان را دارند و اگر والدین با این خلق‌وخوها آشنا باشند می‌توانند نیاز کودک را به‌درستی بفهمند و پاسخ دهند. روش‌های فرزند پروری می‌تواند خلق‌وخو را تعدیل کنند. بعنوان مثال بعضی نوزادان در آغوش بودن را دوست دارند ولی بعضی دیگر نه، بعضی از نوزادن کمرو هستند و بعضی معاشرتی و ویژگی‌هایی از این دست. 
اینکه پدر و مادر بر سر شیوه‌های فرزند پروری توافق داشته باشند موقعیت را برای تربیت و رشد هرچه بهتر نوزاد فراهم می‌کند. معمولا نقش والدین در تربیت فرزند متناسب با آنچه در خانواده‌ی خود ایشان مرسوم بوده است شکل می‌گیرد ولی بسیاری از زنان و مردان تصمیم می‌گیرند تا نقش برابری در مراقبت نوزاد و تربیت کودک داشته باشند. برای اینکه این برابری محقق شود لازم است که شرایط هم برای این کار مهیا باشد. یکی از موانع اصلی، شغل است. اگر یکی از والدین شاغل باشد و دیگری نباشد موجب می‌شود این هماهنگی بهم بخورد. زمانی که هر دوی والدین شاغل هستند نیز ممکن است مراقبت نوزاد به مهدکودک‌ها و پرستارهای بچه سپرده شود که این کار علاوه بر هزینه‌ی بالایی که دارد تا حدی به دل‌بستگی کودک ضربه می‌زند. بعضی تحقیقات نشان داده‌اند، بیش از 20 ساعت دوری از والدین در دل‌بستگی کودک اختلال ایجاد کند. بعضی تحقیقات دیگر هستند که این اتفاق را بی‌تاثیر می‌دانند و دو عامل ثبات در مراقبت (Consistency) و کیفیت بالای حضور(Quality) می‌تواند این نقیصه را بپوشاند. 

نوزاد در دوسال اول زندگی چه تغییراتی می‌کند؟

برای بالا بردن کیفیت فرزند پروری لازم است تا اقدامات برای مراقبت نوزاد و تربیت کودک در راستای فرآیندهای رشدی باشد تا به موقع و موثر باشد. در جدول زیر به مهم‌ترین تغییرات رشدی در 3 سال اول زندگی کودک اشاره شده است.

 مهم‌ترین تغییرات رشدی کودک:

• نوزاد تازه متولد شده (تولد تا هفته‌ی دوم):

      o ایجاد تنفس طبیعی
      o ایجاد گردش خون در ریه‌ها و دور از بند ناف
      o تنظیم دمای بدن
      o ایجاد فرآیند تغذیه و دفع
      o بازتاب‌های نوزادی(Neonatal Reflexes) مانند مکیدن و چنگ زدن
      o انطباق یافتن با صدا و نور

• نوزاد (هفته‌ی سوم تا 12 ماهگی)

      o بدست آوردن تنظیم حرکات مختلف مانند راه رفتن، دستکاری اشیا و تغذیه‌ی غذاهای جامد
      o شروع ایجاد چرخه‌ی خواب و بیداری
      o ایجاد صدا و آمادگی برای تولید گفتار و تبادل صدا با مراقبت‌کننده
      o ایجاد طرحواره‌های حسی- حرکتی و یادگیری پایداری شی
      o ایجاد دل‌بستگی با والدین و مراقبت‌کننده
      o ارتباط گرفتن اولیه با محیط با خندیدن و گریه کردن
      o تشکیل اعتماد و عدم اعتماد به اشخاص(اضطراب جدایی و اضطراب غریبه پدیدار می‌شود)

• نوپا (سال دوم و سوم زندگی)

      o پالایش مهارت‌های خود تنظیم شده
      o ایجاد الگوهای اولیه گفتار(ترکیب دو کلمه)
      o پالایش و اصلاح طرح‌های حسی-حرکتی(Sensorimotor Schemes) و تشکیل پایه‌ی منطق و استدلال
      o کنترل دفع
      o ایجاد باور خودمختاری(Autonomy) و پدیدار شدن هیجان‌هایی مانند خجالت، احساس گناه و غرور
      o ایجاد تمایز خود از محیط و تعیین ویژگی‌های شخصی 
      o کنترل خود

علاوه بر اینکه تربیت کودک می‌بایست در راستای فرایندهای رشدی کودک باشد باید به این مساله نیز توجه داشت که رشد کودک ابعاد مختلفی دارد از جمله رشد جسمانی، رشد هیجانی، رشد شناختی و رشد اجتماعی. از این روی در مراقبت نوزاد و تربیت کودک باید به این ابعاد مختلف رشد نیز توجه داشت. بر همین اساس به نکاتی پیرامون مراقبت نوزاد در ابعاد مختلف اشاره می شود.

پرورش رشد جسمانی:

• تغذیه دوران نوزادی:

تغذیه نوزاد از شیر مادر بخصوص در 6 ماه اول زندگی برای سلامتی نوزاد و مادر مفید است. به عنوان مثال آنتی‌بادی-هایی که برای ایمنی مادر در برابر بیماری‌ها ساخته شده است از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می‌شود و مانند واکسن عمل می‌کند. 

برخی تحقیقات نشان داده‌اند تغذیه از شیر مادر احتمال ابتلا به دیابت و چاقی کودکان را در آینده کاهش می‌دهد.  در مادران نیز احتمال ابتلا به سرطان سینه، مشکلات قلبی و دیابت را کاهش می‌یابد. بسیاری از مادران در دوران شیردهی اضافه وزن دوران بارداری را سریع‌تر کم می‌کنند.

علاوه بر سلامت جسمانی، زمانی که برای شیر دادن صرف می‌شود فرصت مناسبی برای ایجاد پیوند و دل‌بستگی بین مادر و فرزند است.

بهتر است نوزاد از شیر مادر زیستی خود تغذیه کند اما اگر مادر دچار بیماری خاص و شرایط حاد پزشکی باشد باید از شیر دادن امتناع کند. در این موارد خاص می‌توان از شیر دیگر مادران استفاده کرد.
در 6 ماه اول زندگی، نوزاد حدود 2 تا 4 ساعت شیر می‌خورد، با اضافه شدن غذای جامد این میزان کاهش می‌یابد تا جایی که دیگر تغذیه از شیر مادر کاملا قطع می‌شود. 
زمانی که کودک مهارت کافی برای خوردن غذای جامد را کسب کند از جمله مهارت‌های حرکتی مانند نگه داشتن سر و فرستادن غذا به عقب زبان و بلع، (ازحدود 6 ماهگی) می‌تواند غذای جامد بخورد. والدین باید توجه داشته باشند که مواد مغذی و مورد نیاز نوزاد مانند پروتئین، آهن و ویتامین دی را از طریق این غذاها فراهم کنند.

• مراقبت نوزاد و بررسی کلی سلامت:

اگر مادر در دوارن بارداری سالم باشد و مشکل خاصی نداشته باشد به احتمال زیاد نوزاد نیز سالم به دنیا می‌آید. گاهی کودکان دچار مشکلاتی می‌شوند که کاملا عادی است ولی والدین را نگران می‌کند مانند: تهوع، عطسه و سکسکه، مدفوع زردرنگ و روان، انسداد مجاری اشک که خودبخود خوب می‌شود، جوش و قرمزی پوست که می‌تواند بخاطر پوشک و مواد غذایی باشد که مادر مصرف می‌کند. 
با این حال چک‌آپ منظم برای تشخیص سریع نابهنجاری‌ها و انجام واکسیناسیون برای پیشگیری از بیماری‌ها  برای مراقبت از نوزاد الزامیست. 

• چرخه خواب و بیداری: 

نوزاد در ماه‌های اول نزدیک به 16 ساعت در شبانه‌روز می‌خوابد و چرخه‌ی خواب با گرسنگی شکسته می‌شود. از حدود ماه سوم به بعد نوزاد زمان بیشتری را بیدار است و خواب طبق برنامه‌ی روز-شب تنظیم می‌شود. تا 2 سالگی ساعات خواب به 10 تا 14 ساعت در روز کاهش پیدا می‌کند. 
برای مراقبت نوزاد در زمان خواب باید نکات ایمنی زیر رعایت شود:
      - نوزادان باید به پشت و تاق باز بخوابند.
      - نوزاد باید روی یک تخت با تشک محکم و ملحفه‌ای که روی آن محکم شده است، بخوابد.
      - ملحفه‌های گشاد و نرم و یا اسباب‌بازی‌های نرم در تختخواب نباید باشد. زیرا ممکن است موجب خفگی کودک شود. 
      - قنداق کردن کودکان کوچکتر از 2 ماه پیشنهاد نمی‌شود. زیرا احتمال رخداد سندروم مرگ ناگهانی نوزاد(SIDS) را افزایش می‌دهد.
      - یک لایه لباس کلفت یا نازک متناسب با دمای محیط کافیست.
      - نوزادان نباید بیش از حد گرم شوند. به دمای اتاق توجه کنید.
      - از بستن گردنبند و یا پیش‌بند و یا هرچیزی به دور گردن نوزاد خودداری کنید زیرا احتمال خفگی را افزایش می‌دهد. 
      - در تخت بیش از دو نوزاد نخوابانید.
      - از پستانک با رعایت پروتکل‌های ایمنی استفاده کنید.
      - مراقبت نوزاد باید دائم باشد. او را ببینید و صدایش را بشنوید.

پرورش رشد هیجانی:

• مراقبت نوزاد و پاسخگویی به نیاز کودک: 

کودکان برای رشد عاطفی و هیجانی خود نیاز دارند تا به مراقبان و محیط اطراف برای برطرف کردن نیازهایشان اعتماد کنند. پاسخگویی به نیاز نوزادان به آنها کمک می‌کند تا با محیط انطباق بهتری پیدا کنند. 
از تولد تا یک و نیم سالگی معمولا به پرورش رشد جسمانی نوزاد می‌گذرد و از 18 ماهگی تا سه سالگی والدین برای مراقبت نوزاد یک چهارچوب رفتاری تعیین می‌کند. به‌عنوان مثال می‌گویند دستهایت رابشور، به آن دست نزن، اسباب-بازی‌ات را به دیگران هم بده. 
بعضی والدین مستبد(Authoritarian) هستند، و این رفتارها را مدام به کودک گوشزد می‌کنند و او را مجبور به پیروی از چهارچوب‌ها می‌کنند. بعضی والدین نیز مقتدر(Authoritative) هستند و تلاش می‌کنند با دلایل منطقی کودک را به سمت انجام این کارها سوق دهند.
کودکانی که با روش دوم تربیت می‌شوند سازگاری بهتری با محیط پیدا می‌کنند و در آینده مشکلات رفتاری کمتری را از خود بروز می‌دهند. 
بعنوان یک والد پاسخگو و مسئول می‌توان اقدامات زیر را برای مراقبت نوزاد انجام داد:
      - توجه و عشق مداوم
      - شناخت و پیش‌بینی نیازهای کودک 
      - ایجاد محیط ایمن
      - پاسخ به علاماتی که کودک برای گرسنگی و خواب نشان می‌دهد 
      - فراهم کردن محرک‌های مفید
      - صحبت کردن و شعر خواندن برای نوزاد
      - در آغوش گرفتن عاشقانه نوزاد

• ایجاد دل‌بستگی ایمن:

دل‌بستگی(Attachment) به رابطه‌ی محبت‌آمیز و عمیق بین نوزاد و مراقبت‌کننده گفته می‌شود که برای بقا و رفاه نوزاد الزامی است. این پیوند عاطفی در روابط بعدی بسیار اهمیت دارد. نوزادان تلاش می‌کنند از طریق لبخند زدن، گریه کردن، چنگ زدن و لمس کردن توجه مراقبت‌کننده را به خودشان جلب کنند. این رفتارهای نوزاد موجب می‌شود مراقبت‌کننده به او توجه کند و پاسخ نوزاد را با لمس کردن، نوازش کردن، غذا دادن و حرف زدن بدهد. 
دل‌بستگی در 4 مرحله شکل می‌گیرد:

1. پیش دل‌بستگی: در این مرحله که در 2-3 ماهگی رخ می‌دهد، کودک به تمام افراد تمایل نشان می‌دهد، در آغوش هرکسی که می‌رود آرام می‌گیرد،  به صدای انسان‌ها گوش می‌دهد و با بازتاب‌های فطری مانند لبخند زدن، خیره شدن و گریه کردن به آدم‌های مختلف نزدیک می‌شود.
   
2. دل‌بستگی در حال شکل‌گیری: در این مرحله که در 4-5 ماهگی رخ می‌دهد، نوزاد چهره‌ی افراد آشنا را تشخیص می-دهد و به آنها لبخند می‌زند. هم‌چنین اضطراب جدایی(Separation Anxiety) پدیدار می‌شود، یعنی در صورتی که فرد آشنا از دید نوزاد خارج شود و یا نوزاد با افراد غریبه مواجه شود گریه می‌کند.
   
3. دل‌بستگی واضح: در این مرحله که در حدود 7 ماهگی نوزاد شکل می‌گیرد، نوزاد بطور فعال به سمت افراد آشنا حرکت می‌کند، به آنها می‌چسبد و دوست دارد که آنها را لمس کند. 
   
4. تشکیل رابطه‌ی متقابل: در حدود سه سالگی کودک نوپا می‌تواند رفتار مراقبت‌کننده را پیش‌بینی کند و رفتار خود را متناسب با آن تغییر دهد تا ارتباط خوب بین او و مراقبت‌کننده حفظ شود. 

دل‌بستگی در تمام کودکان شکل می‌گیرد اما کیفیت این رابطه  براساس میزان پاسخگویی مراقبت‌کننده متفاوت است. دل‌بستگی را می‌توان در چهار دسته طبقه‌بندی کرد:

• دل‌بستگی ایمن: نوزادانی که دل‌بستگی ایمن با مادر خود دارند، مادر را بعنوان یک منبع آرامش و اطمینان می‌دانند و با حضور مادر می‌توانند به جستجو و کنکاش دنیای اطراف خود بپردازند. 
  
• دل‌بستگی ناایمن: این نوزادان حضور و عدم حضور مادر برایشان اهمیتی ندارد و همانطوری که با غریبه رفتار می‌کنند با مادر خود نیز رفتار می‌کند.
  
• دل‌بستگی ناایمن/اجتنابی: این کودکان به مادر خود می‌چسبند ولی رفتار خصمانه از خود نشان می‌دهند. در صورت حضور مادر علاقه‌ای به کنکاش محیط اطراف ندارند. مادر منبع آرامش کودک نیست. 
  
• دل‌بستگی آشفته: نوزادان با این نوع دل‌بستگی انسجام درستی در ارتباط گرفتن با مراقبت‌کننده ندارند. الگوهای دل-بستگی متناقضی از خود نشان می‌دهند حتی ممکن است از مراقبت‌کننده خود بترسند. این نوع دل‌بستگی می-تواند نتیجه‌ی یک موقعیت آسیب‌زا و آزاردهنده برای کودک باشد.
  

کودکان با دل‌بستگی ایمن، نسبت به محیط کنجکاو هستند که همین باعث رشد ذهنی و اجتماعی بهتر آنها می‌شود. این نوزادان هم‌چنین ظرفیت بیشتری در مواجهه با موقعیت‌های ناآشنا دارند و در حل مسائل تواناترند. 

• خود مختاری کودک:

حدودا از 18 ماهگی کودک که محدودیت‌های والدین برای مراقبت نوزاد زیاد می‌شود، نوزاد نیز از لحاظ جسمانی خود را

موجودی منحصر به فرد و مستقل از دیگران تشخیص می‌دهد. نوزادان بر محیط تاثیر می‌گذراند و متوجه این اثر می-شوند و براساس آن تصویری از خود شکل‌ می‌دهند. تلاش کودک برای متمایز کردن خود از دیگران یک رفتار سالم است ولی ممکن است موجب ایجاد تعارض و کشمکش شود. کودکان نوپا یاد می‌گیرند به امر و نهی والدین خود «نه» بگوید، خودشان لباس بپوشند و خودشان دستشویی بروند. 

آموزش استفاده از توالت:
برای یاد گرفتن توالت رفتن باید بلوغی نوروبیولوژیکی رخ دهد تا کودک بتواند دفع خودش را نگه دارد. زمانی که والدین  رفتارهایی از کودک ببینند که نشان از آمادگی برای نگه داشتن ادرار و مدفوع خود دارد، باید شرایط مناسبی را برای آموزش استفاده از توالت فراهم کنند. 

پرورش رشد شناختی:

• رشد مغز:

بازتاب‌هایی مانند مکیدن و چنگ زدن در هنگام تولد وجود دارد. این بازتاب‌های طبیعی همانجا از مغز هستند که تنفس و ضربان قلب نیز تنظیم می‌شود. زیرا این ویژگی‌ها در ابتدای تولد به نوزاد کمک می‌کند تا زنده بماند و با دنیا تعامل کند، همچنین اساس عملکردهای ذهنی بعدی را پایه‌گذاری می‌کنند ولی در نهایت از بین می‌روند و رفتارهای ارادی شکل می-گیرند.
مغز نوزاد در دو سال اول به سرعت رشد می‌کند و دارای تعداد زیاد نورون(سلول عصبی) است. پدر و مادر باید با افزایش کیفیت مراقبت نوزاد مانند تغذیه مناسب، تهیه‌ی مواد معدنی و مغذی، مراقبت‌های سلامتی، تهیه محرک‌های حسی مناسب، تعامل و تربیت درست به رشد مغزی هرچه بهتر نوزاد کمک کنند.
حرف زدن، در آغوش گرفتن، به چشمهای نوزاد نگاه کردن، همه محرک‌های حسی خوبی برای نوزاد هستند. اگر با بزرگ شدن نوزاد این فعالیت‌ها و محرک‌ها نیز ادامه پیدا کند، ارتباطی که بین نورون‌ها شکل می‌گیرد تثبیت می‌شود. چون رشد قسمتهای مختلف مغز همزمان و با سرعت یکسان نیست گاهی نتیجه‌ی بعضی فعالیت‌های والدین سالها بعد نمایان می‌شود. 

• رشد حسی-حرکتی:

این اولین مرحله از رشد شناختی است که در آن نوزاد با استفاده از حواس خود و هم‌چنین تحرکی که دارد دست به شناخت دنیای پیرامون خود می‌زند. نوزادان منبع صدا را تشخیص می‌دهند به طرف آن حرکت می‌کنند و یا با چشم منبع صدا را جستجو و دنبال کنند. آنها اشیا را در دست می‌گیرند و در دهان خود می‌گذارند. 
دل‌بستگی ایمن نقش بسیار موثری در رشد شناختی کودک دارد زیرا که به او اجازه می‌دهد دنیای اطراف را کاوش کند. 
یکی از چیزهایی که نوزادان یاد می‌گیرند پایداری شی است. اوایل تولد وقتی والدین از جلوی چشم نوزاد دور شوند آنها فکر می‌کنند که والد بطور دائمی رفته است، اما از شش ماهگی به بعد می‌فهمند که اگر چیزی را نمی‌بینند همچنان وجود دارد. بازی دالی موشه به نوزاد کمک می‌کند تا این مفهوم را سریعتر بفهمد. 

پرورش رشد اجتماعی:

• مراقبت نوزاد و گریه کودک:

اولین وسیله‌ی ارتباط نوزاد با محیط اطراف، گریه کردن است. کودکان به دلایل مختلفی گریه می‌کنند مانند: مشکلات گوارشی، دندان درآوردن، مریض بودن، خیس بودن پوشک، احساس تنهایی، گرسنه بودن، توجه خواستن. والدین با گذراندن زمان با نوزادان خود می‌توانند انواع گریه را در شرایط مختلف تشخیص دهند و در نتیجه مراقبت نوزاد را با کیفیت بهتری انجام دهند. 

• فراگیری زبان:

صداهایی که نوزادان در ابتدای تولد تولید می‌کنند در فرهنگ‌های مختلف فرقی ندارد. بعضی از دانشمندان معتقدند که ساختارهای زیستی برای فراگیری زبان در مغز وجود دارد و والدین با صحبت کردن با کودک این ساختار را فعال می‌کنند. نورون‌های آینه‌ای(Mirror Neuron) کمک می‌کند تا نوزاد زبان مادری خود را از والدین تقلید کند.
معمولا در سال دوم زندگی لغات دو کلمه‌ای تولید می‌کنند و در سه سالگی اساس صحبت کردن در کودک پیدا می‌شود. 
از راه‌های موثر برای تحریک نوزاد به حرف زدن استفاده از زبان بچگانه(Childish Speech) است. زبان بچگانه دارای جملات کوتاه، صدای زیر، تلفظ واضح، مکث و تکرار است.
برای رشد بهتر زبان کارهای زیر را انجام دهید:

      - کودک را در معرض شنیدن حرف قرار دهید و یا اینکه با خودش صحبت کنید.

      - به کودکان اجازه دهید که به حرف‌ها پاسخ دهند. 
      - نوزاد را به حرف زدن تشویق کنید، به صداهای او گوش کنید. 
      - برای نوزادان داستان بخوانید و آنها را در مواجهه با کتاب قرار دهید. 
      - در صورت امکان کودک را در معرض یادگیری زبان دوم قرار دهید. 

ایجاد محیط امن و پویا:

• ایمنی و مراقبت نوزاد و نوپا:

برای رشد و پرورش مناسب کودک علاوه بر ایمنی نوزاد باید به سلامت روان والدین نیز توجه شود که به چند نکته از هر دو عامل در زیر پرداخته شده است.

مراقبت نوزاد و نوپا:

      - دانش لازم در زمینه‌ی رشد و فرزند پروری را کسب کنید.
      - همیشه نزدیک نوزاد حضور داشته باشید و در موقعیت‌هایی مانند حمام و یا ماشین او را رها نکنید.
      - در ماشین حتما از صندلی ماشین نوزاد استفاده کنید.
      - نوزاد را بر تخت والدین نخوابانید.
      - هیچ‌وقت در حالت خوابیده به کودک شیشه شیر ندهید، نوزاد را روی یک دست بگیرید و سر او را بالا نگه دارید تا شیر در گلوی او نپرد.
      - اگر پستانک به آرامش نوزاد کمک می‌کند از آن استفاده کنید ولی آن را دور گردن نوزاد نیندازید.
      - نوزاد را تا شش ماهگی در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید.
      - محیط را برای کودکان نوپا ایمن کنید. آنها حرکت می‌کنند و می‌توانند چیزهای مختلف را دست بگیرند و یا بیندازند.
      - برای کودکان نوپا از کرم ضد آفتاب مطمئن استفاده کنید و از آفتاب‌سوختگی جلوگیری کنید.

سلامت روان والدین:

    - خواب کافی داشته باشید. کم‌خوابی موجب استیصال و عصبانیت زودهنگام و رفتارهای غیرمنطقی می‌شود.
    - سعی کنید همزمان با نوزاد بخوابید ولو اینکه در طول روز باشد.
    - زمانی را برای فراغت از بچه‌داری تعیین کنید. مراقبت نوزاد را به شخصی معتمد بسپارید و مدتی را برای بازیابی نیروی خود صرف کنید.
    - ارتباطات خود را بعد از بچه‌دار شدن حفظ کنید.
    - احساسات خود را بشناسید و آنها را مدیریت کنید.
    - اگر احساس یاس و افسردگی کردید، کودک را در تخت بخوابانید و یا از دیگران برای مراقبت نوزاد کمک بگیرید، سپس مداخله‌های لازم از جمله تنفس عمیق، خوابیدن و یا تغییر محیط را انجام دهید.

• اسباب‌بازی‌های مناسب نوزادان و نوپایان:

پرورش فرزندان متناسب با ویژگی‌های رشد مانند نقشه‌ی راهی است که در اختیار والدین قرار می‌گیرد و به آنها این فرصت را می‌دهد روش‌های درست مراقبت از نوزاد و زمان درست برای اقدامات لازم در تربیت  کودک را بدانند و طبق اصول رشدی آنها رفتار کنند. سه سال اول زندگی ابتدای شکل‌گیری بسیاری از مهارت‌های حیاتی نوزاد از جمله مهارت‌های حرکتی، یادگیری زبان، شروع ارتباط‌گیری اجتماعی و استقلال‌طلبی است. 

در سه سال اول زندگی والدین علاوه بر نکات ایمنی که برای حفاظت از کودک در موقعیت‌های مختلف باید رعایت کنند، لازم است با نوزاد ارتباط و توجه مداوم داشته باشند، خلق‌وخوی او را بشناسند و نیازهایش را سریع برطرف کنند. پاسخگویی والدین به نوزادان امکان می‌دهد تا دل‌بستگی ایمن بین والد و کودک شکل بگیرد.، به والدین و محیط اطراف اطمینان داشته باشند و به کنکاش آن بپردازند. چهارچوب‌هایی که والدین برای مراقبت نوزاد در نظر می‌گیرند باید با خلق‌وخوی نوزاد تناسب داشته باشد زیرا باعث سازگاری بیشتر نوزاد با محیط می‌شود. هم‌چنین بهتر است والدین محرک‌های متنوعی مانند اسباب‌بازی‌های مناسب این سن را در اختیار کودک قرار دهند تا رشد مغزی و مهارت‌های حرکتی کودک به خوبی اتفاق بیفتد. 

شما چه تجربیاتی در این زمینه داشته‌اید؟ پیش از این درباره‌ی ابعاد مختلف رشد کودک اطلاع داشته‌اید؟ اطلاعات خود را از چه منابعی تامین کرده‌اید؟ قبل از بارداری درباره‌ی رشد کودک اطلاعات کسب کردید یا بعد از تولد کودکتان؟ آیا دانستن درباره‌ی رشد کودک به شما در مراقبت نوزاد کمک کرده است؟ آیا شما و همسرتان نقش برابری در مراقبت نوزاد و تربیت کودکتان دارید؟ در صورتی که شاغل هستید چگونه زمان کافی برای تربیت و تامین نیازهای کودکتان فراهم می‌کنید؟ لطفا تجربیات خودتان را با ما و با سایر مخاطبان سلف‌آپ به اشتراک بگذارید.

منبع:

Bigner, Jerry J._ Gerhardt, Clara - Parent-child relations _ an introduction to parenting-Pearson (2014)